Agahan Magazin
رستورانها؛ مهمترین عامل جذب مشتری در مراکز خرید
امروزه یکی از مهمترین جاذبههای تفریحی مجتمعهای تجاری و به طور کلی مراکز خرید مدرن؛ کافهها، رستورانها و فضای تعریفشده برای فودکورت آنهاست. در واقع؛ رستورانها و فودکورتها نقش تعیینکنندهای در افزایش پاخور و رونق یک مرکز خـرید را بـازی میکنند. اما متاسـفانه نکتهای که عموماً از چشم سازندگان و صاحبان مراکز خرید دور میماند و کمتر مورد توجه قرار میگیرد، چگونگی طراحی و اجرای همین فضاهاست. طراحی فضاهای رستورانی در مراکز خرید به دلیل ارتباط مستقیم با علایق و سلایق قشر گستردهای از مخاطبان آن مجموعه، موضوعی بسیار حساس و قابل تامل است. این نوشتار میکوشد تا ضمن بررسی كليات روند طراحی معماری یک رستوران، حساسیتهای این فرآیند را برای برخی مالکان رستوران یا سازندگان مراکز خرید روشن سازد!
طراحی رستوران یکی از دشوارترین فرآیندهای طراحی در حوزهی معماری به شمار میرود. دلیل این دشواری و پیچیدگی، تراکم جزئیات و استانداردهای طراحی معماری در فضاهای رستورانیست.
امـروزه، طراحی جـذاب، خلاق و متفکــرانه – خصوصــاً در فضـاهای اجتماعی – بر مجموعهای از اصول و معیارهای پیچیده استوار است. رعایت نکات شاخصی همچون؛ تجربهی انسانی، رفتارشناسی اجتماعی، شناخت اقتصادی از جامعهی هدف، ظرفیتهای جسمی و روانی در تعامل با مخاطب، فرم، جذابیت و مبانی سواد بصری و مواردی از این دست که در واقع پل ارتباطی هدفمند و البته هوشمندانهای میان خطوط تشکیلدهندهی فضا و انسان ایجاد میکنند. شناخت کدهای ارتباطی میان رفتارهای انسانی و فضاهای اجتماعی، تاثیر
مستقیمی بر چگونگی برداشت و فهم مخاطب از فرهنگ معـاصر دارد. نکتهی کلیـدی و مهمی که طراح حتماً میبـایست در طراحی معمـاری خود لحـاظ کند.
وقتی این عوامل در کنار هم و به شکلی هدفمند و استاندارد به کار گرفته شوند، میتوانند به نیازهای مردم پاسخ مناسبی بدهند. برای هویت بخشیدن به فضا، ترکیبی فکرشده و هدفمند از عناصر فوق، بسیار حائز اهمیت است. هرگـز فراموش نکنید که؛ مخاطب فضـاهای رستـورانی یک نفر نیست که بتوانیـد تنها سلایق شخصی او را – که بيشتر مواقع با سواد بصری اشتباه گرفته میشود! – در طراحی مد نظر قرار دهید! اصل اول در طراحی فضاهای رستورانی، منوی غذایی آن مجموعه است. منوی غذایی یک رستوران، روشنگر هویت و فرهنگ غالب آن موقعیت جغرافیایی خاص است. بعد از شناخت کامل منوی رستـوران، نوع نـگرش به هـویـت فرهنگی و تاریخی آن مکان باید مد نظر قـرار بگـیرد. اصـولاً در هر کشوری (یا هر جامعهای) با دو نوع رویکرد فکری در طراحی روبرو هستیم؛ رویکرد اول؛ نگاه تاریخی و نوستالژیک مخاطبان و رویکرد دوم؛ تفکر مدرنیته و رو به توسعهی حاکم بر آن جامعه. پس از بررسی رفتاری جامعهی هدف، کلیدهای طراحی به وجـود میآیند که شـاکلهی کلـی کار را تشـکیل میدهند.
نکتهی حائز اهمیت بعدی، موقعیت مکانی یا لوکیشن رستوران است. بیشک مسائل فرهنگی و اجتماعی آن منطـقه تاثیر به سزایی در طـراحی دارد. طراحـی معماری یک رسـتوران در یک منطـقهی خـاص، میبایست با رعایت شاخصههای فرهنگی و اجتماعی آن منطقه موجب جذب مخاطبان بیشتری شود. وقتی بناست رستورانی با منوی غذایی مشخص و موقعیت جغرافیایی و فرهنگی خاص یک منطقه، در کشور دیـگری (به عنوان مثال؛ ایران) طراحی شود، لذا ترکیب عناصـر فرهنگی فوقالذکر با نیـازهای زیبایی شناسانهی مخاطب مثلاً ایرانی، کار بسیار پیچیده و دشواریست که باید مورد نظر قرار بگیرند. دنیای امروز، دنیای طراحی تجربه است. و مهمترین نکته در جذب مشتری برای یک رستوران، طراحی نوعی تجربهی جدید و دلپذیر برای اوست. این مهم میسر نمیشود مگر با طراحی هدفمند و هوشمندانهی محیط.
شاید در بسیاری از موارد، مزهی غذا و خدمات داخلی رستوران در اولویتهای بعدی قرار داشته باشند! ایجاد فضایی صمیمانه و اجتماعدوست در فضای داخلی یک رستوران یکی از مهمترین رسالتهای یک طراح متعهد است. لذا شناخت دقیق مخاطب و نیز آگاهی کامل از نیازهای عاطفی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی وی و تلاش برای رفع این نیازها، فرآیندی است که یک طراح میبایست تا آخر عمر در آن مسیر بکوشد!